Teknik Bilgiler
Vida Kovan Teknik Bilgiler
Enjeksiyon makinelerinde Vida-Burgu Nedir ?
Plastik malzemeyi eriten ve kalıba basan vida veya vida sistemleri enjeksiyon makinelerinin de en önemli parçalarındandır.
Plastik malzemeyi eriten ve kalıba basan vida veya vida sistemleri enjeksiyon makinelerinin de en önemli parçalarındandır.
Bir vida sisteminde bulunması gereken özellikler
- İyi plastikleştirme (eritme) performansı,
- Verimli (kısa zamanlı) malzeme transferi,
- Etkili eritme ve karıştırma (sıcaklığın ve katkı malzemelerinin homojenliğini sağlayabilme),
- Kendini iyi temizleyebilme kabiliyeti.
Şu anda yukarıdaki ihtiyaçları en iyi şekilde karşılayan ve en geniş kullanım alanına sahip olan sistem, bir silindir içinde hem dönme hareketi hem de eksenel hareket yapma kabiliyetine sahip vida sistemidir.
Plastik malzeme, huniden meme boşluğuna erimiş ve homojen bir şekilde gelir. Bu kovan ısıtıcılarından (rezistans) sağlanan ısı enerjisi (eritme) ve vidanın dönme hareketinin neden olduğu mekanik enerji (karıştırma) tarafından gerçekleşir. Bundan sonra enjeksiyon ve tutma basınçları safhasında geri dönüşsüz bir valfle kapanan ve eriyik malzemesinin geriye doğru akışını önleyen vida başı sayesinde, bir piston gibi hareket eder ve meme boşluğundaki malzemeyi oldukça yüksek basınçlarda kalıba enjekte eder.
Şu anda yukarıdaki ihtiyaçları en iyi şekilde karşılayan ve en geniş kullanım alanına sahip olan sistem, bir silindir içinde hem dönme hareketi hem de eksenel hareket yapma kabiliyetine sahip vida sistemidir.
Plastik malzeme, huniden meme boşluğuna erimiş ve homojen bir şekilde gelir. Bu kovan ısıtıcılarından (rezistans) sağlanan ısı enerjisi (eritme) ve vidanın dönme hareketinin neden olduğu mekanik enerji (karıştırma) tarafından gerçekleşir. Bundan sonra enjeksiyon ve tutma basınçları safhasında geri dönüşsüz bir valfle kapanan ve eriyik malzemesinin geriye doğru akışını önleyen vida başı sayesinde, bir piston gibi hareket eder ve meme boşluğundaki malzemeyi oldukça yüksek basınçlarda kalıba enjekte eder.
Vidalı bir enjeksiyon grubunun en büyük avantajı
- Hammaddeyi eriyik hale getirene kadar taşıma, eritme ve homojenize etme,
- Enjeksiyon ve tutma basınçlarının uygulanması işlemlerini en ekonomik şekilde sağlama.
Vidalar genelde üç farklı bölgeden meydana gelirler ;
- Besleme Bölgesi: Besleme bölgesinde granül, kırık veya toz haldeki katı malzeme taşınır ve sıkıştırma bölgesine itilir. Bu bölgede vida akış derinliği, malzeme düşük yoğunlukta olsa bile yeterli miktarda akış sağlanabilmesi için oldukça geniş tutulmuştur.
- Sıkıştırma Bölgesi: Sıkıştırma bölgesinde, besleme bölgesinden alınan malzeme sıkıştırılır. Plastik hammadde ısıtıcılar sayesinde eritilir, vidanın dönme hareketiyle homojen hale getirilir.
- ,
- Ölçme Bölgesi: Homojen hale gelmiş olan malzemenin sıcaklığı enjeksiyon yapılacak sıcaklığa yükseltilir (işleme sıcaklığı) ve malzeme kalıplanmaya hazır hale gelir.
Yukarıda bahsedilen üç bölgeli üniversal vida, plastik enjeksiyon işleminde en çok kullanılan tiptir. Bu vida tipi, hem teknik hem de ekonomik açıdan hemen hemen tüm termoplastiklerin işlenebilmesi için uygundur. Bu vidalar genellikle uzunluklarının ( L ) , çaplarına ( D ) oranıyla tanımlanır. Günümüzde bu L / D oranı normal olarak 18 – 24 arasındadır.
Bazı polimerler için vidanın üç bölgeden oluşma şartı olmayıp bölgelerin ikisi veya üçü birleştirilebilir. Burada önemli olan vida tasarımının en çok işlenecek malzemenin cinsine bağlı olduğunu bilmektir. Buna göre vida tipleri ;
- Genel termoplastik vidaları ( % 70 in üzerinde),
- Elastomer vidaları,
- Ön plastikasyon vidaları,
- Özel tip vidalar
Bu vida tipleri arasındaki farklar, besleme ve ölçme bölgelerindeki akış derinliğinden, sıkıştırma oranından, vida strokundan, vidanın kendi uzunluğundan ve bölge uzunluklarından ileri gelmektedir. Sıkıştırma oranı: vidanın besleme bölgesi hacminin, ölçme bölgesi hacmine olan oranına denir. Sıklıkla 1/2 – 1/4 oranları kullanılır.
Yukarıda bahsedilen üç bölgeli üniversal vida, plastik enjeksiyon işleminde en çok kullanılan tiptir. Bu vida tipi, hem teknik hem de ekonomik açıdan hemen hemen tüm termoplastiklerin işlenebilmesi için uygundur. Bu vidalar genellikle uzunluklarının ( L ) , çaplarına ( D ) oranıyla tanımlanır. Günümüzde bu L / D oranı normal olarak 18 – 24 arasındadır.
Bazı polimerler için vidanın üç bölgeden oluşma şartı olmayıp bölgelerin ikisi veya üçü birleştirilebilir. Burada önemli olan vida tasarımının en çok işlenecek malzemenin cinsine bağlı olduğunu bilmektir. Buna göre vida tipleri ;
Bu vida tipleri arasındaki farklar, besleme ve ölçme bölgelerindeki akış derinliğinden, sıkıştırma oranından, vida strokundan, vidanın kendi uzunluğundan ve bölge uzunluklarından ileri gelmektedir. Sıkıştırma oranı: vidanın besleme bölgesi hacminin, ölçme bölgesi hacmine olan oranına denir. Sıklıkla 1/2 – 1/4 oranları kullanılır.
Enjeksiyon Makinelerinde Vida Dönme Hızı ve önemi
Plastiğin erimesi için gerekli ısının bir kısmı vidanın dönmesiyle sağlanır. Dönüş hızı arttıkça sıcaklık artar. Makine vidayı yükseksek hızla döndürebilse bile, vida dönme hızını baskı süresine uygun olarak ayarlamak daha uygundur. Hatta vida dönme hızı olabilecek en küçük değere düşürülmelidir.
Plastiğin erimesi için gerekli ısının bir kısmı vidanın dönmesiyle sağlanır. Dönüş hızı arttıkça sıcaklık artar. Makine vidayı yükseksek hızla döndürebilse bile, vida dönme hızını baskı süresine uygun olarak ayarlamak daha uygundur. Hatta vida dönme hızı olabilecek en küçük değere düşürülmelidir.
